Skutki zaniedbań

Nie leczone wady zgryzu mogą prowadzić do poważnych zaburzeń w stawie skroniowo - żuchwowym (pierwsze objawy to trzaski podczas otwierania lub zamykania ust), a także do próchnicy (wady utrudniają dokładne szczotkowanie zębów) i chorób przyzębia (paradontozy). W rezultacie mogą przyczynić się do utraty zębów.

Przyczyny powstawania wad

Zaburzenia spowodowane są wrodzonymi wadami zgryzu lub wadami nabytymi (w ok. 80% przypadków). Wady nabyte powstają w ciągu kilku pierwszych lat życia. Wywoływane są przez:

• niedobory witaminowe (np. witaminy D),
• nieodpowiednie układanie niemowlęcia w łóżeczku, sposób karmienia,
• nieodpowiedni sposób oddychania (przez otwarte usta, spowodowany przerostem migdałka gardłowego, alergiami, stanami zapalnymi błony śluzowej nosa lub gardła),
• nieodpowiedni sposób połykania, mówienia,
• nawyk ssania (palca, wargi, przedmiotów),
• urazy.

Najczęstszą przyczyną powstawania wad jest jednak próchnica zębów (szczególnie mlecznych) i jej następstwa, często prowadzące do przedwczesnej utraty zębów u dzieci. Przedwczesna utrata zębów mlecznych w konsekwencji wywołuje zaburzenia zgryzu, zahamowanie wzrostu kości szczęki oraz uszkodzenie procesu kształtowania się zawiązków zębów stałych. Przez to proces wymiany uzębienia przyspiesza się lub opóźnia, a kolejność wyrzynania się zębów stałych zostaje zaburzona (zęby są stłoczone, przemieszczone poza łuk zębowy, obrócone względem własnej osi).

Wady zgryzu występujące najczęściej:

1. u dzieci
   • przodozgryz - powstaje w wyniku nadmiernego wzrostu żuchwy ku przodowi lub zahamowania wzrostu szczęki.
   • tyłozgryz - cofnięcie żuchwy w stosunku do zębów szczęki.
   • zgryz otwarty - brak kontaktu zębów w płaszczyźnie pionowej.
   • zgryz krzyżowy - odwrotne zachodzenie zębów.
2. u młodzieży i dorosłych najczęściej leczy się tzw. nieprawidłowości zębowe:
   • zęby rosnące poza łukiem (stłoczenia)
   • obrócone
   • przemieszczone
   • zatrzymane w kości.